Loopfiets of fiets met zijwieltjes?

De meesten van ons hebben onze eerste fietspogingen op een wankele fiets met zijwielen gedaan. Maar tegenwoordig is er een veel betere manier om kinderen voor te bereiden op het fietsen: de loopfiets heeft zich al lang bewezen als alternatief voor een fiets met zijwielen.

Maar waarom zijn loopfietsen de ideale manier om te leren fietsen? En waarom kun je beter geen fiets met zijwielen voor je kind kopen?

Lang verhaal kort: op een loopfiets leert je kind spelenderwijs de belangrijkste basisvaardigheden voor het fietsen – in evenwicht blijven en coördinatie – en heeft het daarbij heel veel plezier!

Fietsen met zijwielen zijn daarentegen zelfs contraproductief: ze voorkomen dat je kind oefent om zijn evenwicht te bewaren en maken dat je kind bewegingen aanleert die het later weer moeizaam moet afleren.

De voordelen van de loopfiets

• Klein en licht: loopfietsen zijn zo ontworpen dat ook de kleinste kinderen er al moeiteloos mee om kunnen gaan en zo ontdekken dat bewegen leuk is.
• Vroege zelfstandigheid: met een loopfiets kan je kind relatief vroeg zelfstandig fietsen en voldoen aan zijn natuurlijke drang om te bewegen.
• Totale training: de loopfiets traint het hele spierstelsel en de motoriek. Daarbij beweegt je kind zijn armen en benen gecoördineerd, zonder dat er te veel van hem wordt gevraagd – de vertrouwde, gelijkmatige loopbeweging maakt dat mogelijk.
• Meer mobiliteit voor het gezin: dankzij de loopfiets wordt het hele gezin mobieler. Je kind kan gemakkelijk grotere afstanden afleggen, zodat langere wandelingen of het naar school gaan een gezamenlijke activiteit worden.
• Minder kans op vallen: mocht de loopfiets kantelen, dan kan je kind snel zijn voeten op de grond zetten of de fiets weer stabiliseren door zijn gewicht te verplaatsen.
• Milde valpartijen: mocht je kind toch komen te vallen, dan is de kans op verwondingen relatief klein. Dat is te danken aan de lage snelheid en de geringe valhoogte.
• Spelenderwijs leren in evenwicht te blijven: het grootste voordeel? Je kind leert vanaf dag één in evenwicht te blijven – en dat op een zeer speelse manier! Door intuïtieve compenserende bewegingen en door het gewicht iets te verplaatsen blijft de loopfiets stabiel, terwijl tegelijkertijd het evenwichtsgevoel van je kind wordt getraind.

De nadelen van fietsen met zijwielen

• Het evenwichtsgevoel wordt niet getraind: met zijwielen kan je kind bewegingen niet compenseren. Zelfs als het zijn gewicht verplaatst, heeft het geen invloed op de positie van de fiets. Dat heeft ook tot gevolg dat de fiets bij oneffenheden of hobbels snel het contact met de grond verliest en instabiel wordt.
• Wiebelig fietsgevoel: in plaats van veiligheid te bieden, maken zijwielen iedere gewichtsverplaatsing voor je kind onaangenaam wiebelig. Als reactie daarop probeert je kind deze belangrijke compenserende bewegingen te vermijden en belast het daarmee continu een zijwiel, in de veronderstelling dat dat meer stabiliteit geeft.
• Verkeerde fietshouding: zijwielen dragen bij aan een verkeerde houding bij het nemen van bochten. Je kind leunt naar buiten in plaats van – zoals gebruikelijk als je fietst – naar binnen te leunen. Dat is niet alleen contra-intuïtief, maar staat ook de ontwikkeling van een natuurlijk evenwichtsgevoel in de weg.
• Overstappen op een fiets is lastiger: wanneer je kind eerst aan zijwielen is gewend, wordt het overstappen op een fiets zonder zijwielen duidelijk moeilijker. Het moet niet alleen het verkeerde fietsgedrag afleren, maar ook helemaal opnieuw leren in evenwicht te blijven – een dubbel leerproces, dat vermijdbaar is.

Het juiste moment voor een loopfiets

Het juiste moment om met een loopfiets te beginnen, hangt af van de individuele ontwikkeling van je kind – de leeftijd speelt daarbij alleen een ondergeschikte rol. Belangrijk is dat je kind goed op twee benen kan staan en lopen.

Kleine waarschuwing vooraf: wees niet teleurgesteld als je kind niet meteen enthousiast op de loopfiets springt. Vaak willen kinderen hun nieuwe aanwinst eerst eens goed bekijken en ontdekken en willen ze de fiets misschien alleen maar voortduwen. Geef je kind de tijd die het nodig heeft – het besluit zelf wel wanneer het klaar is om op te stappen en op het zadel te gaan zitten.

Wanneer dat moment is gekomen, beginnen kinderen eerst met de loopfiets tussen hun benen te lopen. Niet voor niets wordt gezegd, oefening baart kunst: na verloop van tijd worden de stappen steeds zelfverzekerder en groter. Al snel wisselen ze heel intuïtief tussen lopen en rollen.

Het duurt dan meestal niet lang meer tot de kinderen de benen steeds vaker optillen en over indrukwekkende afstanden in evenwicht weten te blijven.

Ook de juiste stuurbeweging – dus de coördinatie van ogen en handen – leren ze meestal helemaal vanzelf. Na korte tijd sturen ze al trots door de eerste bochten.

Goed remmen moet een kind leren

In het begin remt het bij voorkeur met de voeten – naar het uitstekende voorbeeld van Fred Flintstone. Toch is het verstandig om je kind al snel te leren hoe het de handrem goed gebruikt. Daarmee leg je alweer een belangrijke basis voor de latere bewegingen bij het fietsen.

Belangrijk: zorg ervoor dat de handrem geschikt is voor kleine handen en korte vingers. Een slecht bereikbare handrem kan snel frustrerend zijn.

Om die reden, en om ervoor te zorgen dat kinderen veilig kunnen stoppen, hebben wij de woom-loopfietsen voorzien van een speciale remhendel die goed bereikbaar is en waarvoor weinig knijpkracht nodig is.

Wanneer het deze vaardigheden onder de knie heeft, is je kind in no time als een ware professional op pad met zijn loopfiets – alsof het nooit iets anders heeft gedaan. Zo kan het jarenlang veel plezier hebben van zijn loopfiets en is het optimaal voorbereid om over te stappen op een fiets.

Ruim baan voor de eerste fiets!

Met een goed getraind evenwichtsgevoel en als het kind weet hoe het moet sturen en remmen, is overstappen op een fiets meestal kinderspel. Dankzij zijn ervaring met de loopfiets kan je kind zich nu volledig concentreren op het nieuwe bewegingsverloop – het rondtrappen van de pedalen.

Hoe pak je de eerste fietspogingen met je kind het best aan?

1. Uitleggen en laten zien
   Leg voor jullie op pad gaan eerst de belangrijkste functies van de fiets aan je kind uit. Til de fiets op en laat zien hoe het achterwiel in beweging wordt gebracht door de crank en hoe de remmen werken.
2. De juiste plek kiezen
   Voor de eerste fietspogingen is een licht aflopend terrein, ver van het wegverkeer, een geschikte plek. Het vaartje helpt je kind om veilig zijn voeten van de grond op de pedalen te zetten en gemakkelijker in evenwicht te blijven.
3. Eerst ondersteunen
   Ondersteun je kind door het losjes te steunen bij de schouders of het zadel, terwijl je ernaast loopt. Dat geeft een veilig gevoel en voorkomt dat je kind omvalt.
4. Loslaten en versteld staan
   Na een paar oefenrondjes is moed vereist: heb vertrouwen en laat los! Je zult versteld staan hoe snel je kind zelfstandig kan fietsen, in evenwicht blijft en zelfs over kleine hobbels fietst.